Μνήμη Νίκου Γιανναδάκη

Σαν σήμερα 24 Μαρτίου 1998 πεθαίνει σε ηλικία 52 χρόνων ο εν ενεργεία Έφορος της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ηρακλείου, Νίκος Γιανναδάκης (1946-1998).

Αντιστασιακός, που φυλακίστηκε κατά της διάρκεια της Δικτατορίας ως πρωτεργάτης του φοιτητικού αντιδικτατορικού κινήματος, δεν προχώρησε στην ολοκλήρωση των σπουδών του στη Νομική Αθηνών, αλλά επέλεξε σπουδές Φιλοσοφίας στη Γαλλία, από όπου απέκτησε τον διδακτορικό του τίτλο.

Στη θέση του Εφόρου της Βικελαίας τοποθετήθηκε το 1983 από τη δημοτική αρχή του Μανόλη Καρέλλη. Επιδεικνύοντας μοναδική αφοσίωση και υποστηριζόμενος από τη δημοτική αρχή και τον ίδιο τον λόγιο Δήμαρχο, ξεκίνησε το αναδημιουργικό έργο του στη Βικελαία με τέτοια ένταση που, σύντομα, η έως πρότινος επαρχιακή βιβλιοθήκη κατέστη μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα πνευματικό κέντρο μεγάλης εμβέλειας, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.

Μοναδικά και πολύτιμα αρχεία της μακραίωνης και πολυτάραχης ιστορίας της Κρήτης, από τα χρόνια της Βενετικής κυριαρχίας έως και τα τέλη του 20ού αιώνα, είτε διασώθηκαν οριστικά είτε προστέθηκαν και εμπλούτισαν τη Βικελαία Βιβλιοθήκη. Η διεξαγωγή μεγάλων εκδηλώσεων και η δημιουργία σπουδαίων εκθέσεων από ευρωπαϊκά και άλλα Μουσεία, όπως εκείνης των έργων του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, η έκθεση των Εικόνων της Κρητικής Σχολής και έπειτα των νεκρικών πορτραίτων Φαγιούμ, απογείωσαν το κύρος της Βικελαίας Βιβλιοθήκης και τη φήμη της σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη θυμάται σήμερα τον τελευταίο Έφορό της και τιμά τη μνήμη του με την ανάρτηση μιας από τις πραγματικά σπάνιες συνεντεύξεις του, η οποία σώζεται στο Οπτικοακουστικό Τμήμα της Βικελαίας. Πρόκειται για μια συνέντευξη του 1996 στη ραδιοφωνική εκπομπή «Κρητική Μάτια», την οποία παρουσίαζε η Ντιάνα Μανουρά.

Ο Νίκος Γιανναδάκης παρουσιάζει με τρόπο λιτό αλλά περιεκτικό, τα μεγάλα αρχεία της Βιβλιοθήκης (το Βενετικό, το Τουρκικό, της Δημογεροντίας αλλά και το Αρχείο του Δήμου Ηρακλείου), τα οποία αποτυπώνουν μια μεγάλη περίοδο της κρητικής ιστορίας που υπερβαίνει τους 8 αιώνες.

Απαριθμεί ακόμη τα σημαντικά προσκτήματα της Βικελαίας, όπως η Βιβλιοθήκη του Γιώργου και της Μαρώς Σεφέρη και το αρχείο του Γιώργου Σαραντάρη. Αναφέρεται στις συνθήκες της απόκτησης των θησαυρών αυτών, τους ανθρώπους και τους φορείς που συνέβαλαν.

Παρουσιάζει επίσης τις μεγάλες εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν από τη ΒΔΒ, όπως η Έκθεση και το Συμπόσιο για τα 450 χρόνια από τη γέννηση του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου και η Έκθεση-Συμπόσιο για τις εικόνες της Κρητικής Σχολής, καθώς και η σχεδιαζόμενη από τότε Έκθεση για τα Φαγιούμ και τις απαρχές της Βυζαντινής τέχνης. Αναφορά γίνεται, επίσης, στις εκθέσεις για τον Μακεδονικό Αγώνα, για τη ζωή και το έργο του Παντελή Πρεβελάκη ή, ακόμη, για το έργο της Βρετανικής και της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής στην Κρήτη.

Αναφέρεται, επιπλέον, στις πολυάριθμες, κλασσικές σήμερα, εκδόσεις της Βικελαίας Βιβλιοθήκης, αυτοτελείς και περιοδικές, την οργάνωση σειρών μαθημάτων, καθώς και στις λοιπές δραστηριότητές της.

Τέλος, αναπτύσσει την άποψη του Εφόρου για τον ρόλο και την αποστολή των σύγχρονων βιβλιοθηκών και καταγράφει τις παρακαταθήκες του για το μέλλον της Βικελαίας Βιβλιοθήκης.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Νίκου Γιανναδάκη αποτελεί μια πολύτιμη καταγραφή του πνευματικού περιβάλλοντος του Ηρακλείου κατά την εποχή εκείνη, του πλήθους των πνευματικών ανθρώπων της πόλης, της Κρήτης και της Ελλάδας, του κλίματος, του παλμού και των άλλων προτεραιοτήτων της εποχής.

Η ακρόασή της, στις άτονες μέρες μας, αφήνει γλυκόπικρη γεύση και ανάμεικτα αισθήματα.

https://vikelaia-audiovisual.gr/filetekmirio/?id=922

Οπτικοακουστικό Τμήμα της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης

https://vikelaia-audiovisual.gr/